Bài 5 CÂN BẰNG NGẮN HẠN THỊ TRƯỜNG CẠNH TRANH HOÀN HẢO

Baøi 5 CAÂN BAÈNG NGAÉN HAÏN THÒ TRÖÔØNG CAÏNH TRANH HOAØN HAÛO GIAÛ ÑÒNH: saûn löôïng cuûa moãi ngöôøi mua vaø ngöôøi baùn nhoû so vôùi qui moâ thò tröôøng, vaø vì vaäy khoâng coù khaû naêng taùc ñoäng tôùi giaù caû thò tröôøng. MUÏC ÑÍCH NGHIEÂN CÖÙU: Nghieân cöùu xem caùc doanh nghieäp ñöa ra quyeát ñònh saûn xuaát nhö theá naøo treân thò tröôøng caïnh tranh. 1. Khaùi nieäm. Thò tröôøng caïnh tranh hoaøn haûo laø thò tröôøng maø trong ñoù coù raát nhieàu ngöôøi mua vaø raát nhieàu ngöôøi baùn 1 loaïi saûn phaåm ñoàng nhaát theo giaù thò tröôøng Soá löôïng thaønh vieân tham gia mua baùn raát nhieàu Saûn phaåm ñöôïc baùn treân thò tröôøng laø ñoàng nhaát Saûn phaåm phaûi ñöôïc baùn theo giaù thò tröôøng Thoâng tin ñöôïc cung caáp cho thò tröôøng raát ñaày ñuû Söï gia nhaäp vaø ruùt lui khoûi thò tröôøng hoaøn toaøn deã daøng 2. Ñaëc tröng II. ÑÖÔØNG CAÀU CUÛA DOANH NGHIEÄP CAÏNH TRANH HOAØN HAÛO Ñöôøng caàu cuûa doanh nghieäp caïnh tranh hoaøn haûo laø ñöôøng naèm ngang song song vôùi truïc hoaønh vaø baèng möùc giaù caân baèng cuûa thò tröôøng. E Giaû söû, moät cöûa haøng baùn kem, giaù moãi kg kem laø 10 ngaøn ñoàng, vaø cöûa haøng naøy nhoû so vôùi thò tröôøng kem theá giôùi, ta tính ñöôïc toång doanh thu, doanh thu bình quaân, vaø doanh thu bieân nhö sau: 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 20 30 40 50 60 70 80 10 10 10 10 10 10 10 10 1 2 3 4 5 6 7 8 Doanh thu bieân MR Doanh thu bình quaân AR Toång doanh thu TR Giaù P Löôïng Q II. CAÂN BAÈNG NGAÉN HAÏN : 1. Caân baèng ngaén haïn cuûa doanh nghieäp caïnh tranh hoaøn haûo: Ñoù laø tình traïng doanh nghieäp saûn xuaát ôû 1 möùc saûn löôïng naøo ñoù maø doanh nghieäp ñaït ñöôïc lôïi nhuaän toái ña hay thua loã toái thieåu. Trong ngaén haïn, doanh nghieäp hoaït ñoäng trong ñieàu kieän khoâng theå thay ñoåi qui moâ saûn xuaát vaø soá doanh nghieäp trong ngaønh. a. Phöông phaùp caân baèng ngaén haïn baèng ñaïi soá ( ) max 0 0 TR TC d dTR dTR dQ dQ dQ P MC P MC               b. Phöông phaùp xaùc ñònh caân baèng baèng ñoà thò b.1 Vôùi caùc ñöôøng toång chi phí b.2. Vôùi caùc ñöôøng ñôn vò max III Ñöôøng cung ngaén haïn cuûa doanh nghieäp caïnh tranh hoaøn haûo DN luoân saûn xuaát ôû möùc saûn löôïng thoûa ñieàu kieän: P = MC Söï hình thaønh ñöôøng cung ngaén haïn cuûa DNCTHH 3P 4P 2P 1P A B E C AC MC AVC 4Q 1Q2Q3Q 3P 4P Ví dụ • Một doanh nghiệp hoạt động trong thị trường cạnh tranh hoàn hảo có giá bán là 7. Hàm tổng chi phí của doanh nghiệp là: 1. Xác định hàm cung của DN 2. Xác định sản lượng sản xuất mà tại đó DN tối đa hoá lợi nhuận 3. Với mức giá trên thị trường là bao nhiêu DN sẽ đóng cửa? 2 32 15 7TC Q Q Q    IV. Ñöôøng cung ngaén haïn cuûa ngaønh Ñöôøng cung ngaén haïn cuûa ngaønh cho thaáy soá löôïng saûn phaåm maø ngaønh seõ saûn xuaát trong ngaén haïn ôû moãi möùc giaù. Saûn löôïng cuûa ngaønh laø toång löôïng cung cuûa taát caû caùc doanh nghieäp. Vì theá ñöôøng cung cuûa ngaønh laø toång theo chieàu ngang cuûa caùc ñöôøng cung caùc doanh nghieäp. VEÕ ÑOÀ THÒ ÑÖÔØNG CUNG CUÛA NGAØNH MC 2 MC 1 MC t P Q P Q P 3 P 2 P 1 Q 2 Q 1 Q t Ví dụ • Giả sử có 1000 DN giống hệt nhau, mỗi DN có hàm tổng chi phí: • Hàm cầu thị trường: 1. Tìm phương trình đường cung DN và thị trường? 2. Giá và sản lượng cân bằng? 3. Sản lượng mỗi DN 2 5 18TC Q Q   20.000 500Q P  Ví dụ DN1: DN2: DN3: Thị trường có 100 DN giống DN1, 80 DN giống DN2 và 50DN giống DN 3 • Hãy xác định phương trình đường cung thị trường này • Cho Hãy xác định giá, lượng cân bằng và hệ số co giãn cầu theo giá tại điểm cân bằng. 2 2 8 12 3 11 4 9 TC Q Q VC Q Q MC Q        ( ) : 1000 60D Q P  • Giả sử chính phủ quy định mức giá 15 đvtt/sp. Thị trường thế nào? Chính phủ cần làm gì để thực hiện giá 15 này? • Giả sử chính phủ thực hiện mức giá 10 đvtt/sp và giá nhập khẩu là 1,2usd/sp (tỷ giá 1 usd = 8,9vnd). Chính phủ cần ngân sách bao nhiêu để thực hiện giá 10 nêu trên? • Giả sử chính phủ đánh thuế 5 đvtt/sp. Ai sẽ chịu thuế nhiều hơn? • Nếu các DN trên thị trường đều sử dụng mục tiêu tối đa lợi nhuận tại mức giá bằng giá CB. Lúc này tổng sản phẩm trên thị trường là bao nhiêu? VI. Caïnh tranh toaøn caàu Dö thöøa Thieáu huït D Q P 2 P e P 1 S P O Qe Q S2 Q S1 Q D2 QD1 Ví dụ • Hàm số cung cầu về lúa năm 2009 như sau: Trong đó hàm cầu nội địa: 1. Tìm giá và sản lượng cân bằng thị trường 2. Giả sử cầu xuất khẩu về lúa giảm đi 40%, nông dân bị ảnh hưởng thế nào về doanh thu và giá cả? 3. Để khắc phục tình trạng trên, chính phủ quy định giá lúa P=3, muốn thực hiện được sự can thiệp giá cả chính phủ phải làm gì? 1800 240 3550 266 S D Q P Q P     1000 46ndQ P  Ví dụ • Vào những ngày đầu mùa, lượng cầu cà phê mỗi tuần trên thị trường Việt Nam như sau: P(USD) 1800 1600 1400 Q(tấn) 100 150 200 • Trong đó cầu cà phê xuất khẩu là: • Lượng cung mỗi tuần trong cả nước: 1. Xác định giá cả và lượng cân bằng thị trường 2. Giả sử cầu cà phê nội địa giảm chỉ còn 50%. Tìm giá cả và sản lượng cân bằng mới trên thị trường 3. Để bảo hộ sản xuất, nhà nước cam kết mua hết lượng cà phê thừa nhằm giữ giá cả ở mức cân bằng ban đầu, nhà nước cần bỏ ra bao nhiêu tiền? 0,15 350xkQ P   1000P Q  VIII. NHAÄN XEÙT VEÀ THÒ TRÖÔØNG CAÏNH TRANH HOAØN HAÛO 1. Veà giaù caû vaø chi phí bình quaân Trong daøi haïn, doanh nghieäp caïnh tranh hoaøn haûo baùn haøng hoaù ôû möùc saûn löôïng coù giaù baèng chi phí bình quaân toái thieåu neân ngöôøi tieâu duøng ñöôïc lôïi treân 2 phöông dieän mua haøng vôùi giaù thaáp vaø saûn löôïng nhieàu. 2. Veà hieäu quaû kinh teá Trong thò tröôøng caïnh tranh hoaøn haûo, caùc doanh nghieäp naøo coù chi phí saûn xuaát bình quaân lôùn hôn möùc giaù seõ bò loaïi khoûi thò tröôøng, neân buoäc caùc doanh nghieäp phaûi khoâng ngöøng naâng cao trình ñoä, caûi tieán thieát bò coâng ngheä ñeå coù chi phí saûn xuaát thaáp nhaát. 3. Khoâng caàn thieát tieán haønh caùc hoaït ñoäng hoã trôï baùn haøng do saûn phaåm laø ñoàng nhaát